مدیریت
تولیدمثل گوسفند شناخت با رئیس تولیدمثل در گله‌های داشتی منجر ارتقا درصد بره‌زایی، کاهش تعداد میشهای قِصِر، ارتقا ایجاد و در نهایت موجب کسب درآمد اکثر برای گوسفندداران میشود . دست اندرکاران متعددی بر تولیدمثل میشهای داشتی تأثیر دارااست که مهم ترین آنها عبارتند از: تغذیه، مقطع روشنایی، رطوبت نسبی هوا، مرتبه حرارت محیط، نژاد و بیماری .
تغذیه بیشترین تأثیر را بر راندمان تولیدمثل گله دارااست . کمبود انرژی منجر کاهش میزان آبستنی و نا منظم بودن عصر جنسی در میشها میگردد . تآمین پروتئین کافی در جیره میشها سبب افزایش درصد بره‌زایی و دوقلوزایی میشود . از دربین مواد معدنی کلسیم و فسفر و از ویتامینها، ویتامینهای E، D و A بیشترین تأثیر را بر تولیدمثل گوسفند دارند . مقطع نوروفروغ (فتو) کار تخمدانهای میش را ذیل تأثیر قرار می‌دهد . رطوبت بسیار هم بضاعت و توان تولیدمثل گوسفندان را کاهش می‌دهد . وراثت، بیماریها و تعداد قوچ در گله از دیگر عوامل مؤثر بر تولیدمثل در گوسفند می باشند .
بلوغ جنسی به وزن، سن، نژاد، آب و هوا، فصل به دنیا آمدن و تغذیه بستگی دارااست . تجربه نشان داده میباشد که بره‌های پاییزه دیرتر از بره‌های بهاره و هم نژادهای درشت‌اندام دیرتر از نژادهای کوچک‌اندام به سن بلوغ می‌رسند . بره‌های ماده معمولاً در سن 12- 5 ماهگی بالغ میگردند . توارث و تغذیه اثر زیادی بر سن بلوغ آنها دارااست . میشهایی که سن بلوغ پایینی دارند، از عصر تولیدمثل طولانی‌تری برخوردار هستند .
فحلی یا طلب جنسی حالتی می باشد که در میشهای بالغ بروز میکند و در این هنگام میشها آمادگی جفت‌گیری و آبستنی را دارند . علایم فحلی در میشها مضاعف آشکار نمی باشد و با حضور قوچ خوب تر مشخص و معلوم میشود . تمایل به قوچ نر، پرخون و متورم شدن مخاط فرج، خروج مایع روشن و چسبناک از فرج بارزترین نشانه‌های فحلی در میش میباشد . دوران فحلی در گوسفند از تعدادی ساعت تا چندین روز متغیر است و به طور میانگین 48- 24 ساعت ارتفاع می‌کشد . زمان فحلی در نژادهای سنگین (گوشتی) کوتاه‌تر از نژادهای سبک است . تخمک‌اندازی معمولاً در اواخر مدت فحلی حادثه میفتد . بر خلاف گاو که در تمام ایام سال فحل میشود، میش دارای فحلی فصلی میباشد و تنها در فصول معینی از سال (بهار و پاییز) فحل میشود . در فصل جفت‌گیری هر 17 روز یکبار فحلی میشها تکرار می شود . یک عدد از ابزارهای مدیریتی که گوسفندداران برای کوتاه کردن ارتفاع دورة زایش و تولید بره‌های همسن از آن به کارگیری می‌کنند، همزمان کردن فحلی میباشد .
روشهای
زمینه به کار گیری برای به طور همزمان کردن فحلی عبارتند از: خوراندن هورمون پروژسترون روزمره به اندازه 50 میلیگرم به ازای هر میش به زمان 16 روز .
تزریق
روزانه هورمون پروژسترون به میشها استفاده
از اسفنج آغشته به هورمون پروژسترون دو
نوبت تزریق پروستاگلاندین به میشها، به فاصله 8 روز استعمال
از تزریق طول مدت فروغ و روشنایی در شبانه‌روز فصل جفت‌گیری طبیعی و قوچ‌اندازی در گله در ایران، معمولاً اوایل فصل‌پاییز است . در مناطقی که علوفه به فیس دایمی در اختیار حیوان باشد می‌توان سالی دو نوبت (بهار و پاییز) قوچ‌اندازی کرد . تغذیه متعادل میشها در هنگام قوچ‌اندازی، سبب ارتقاء درصد اوولاسیون و در غایت بالا رفتن درصد دوقلوزایی می شود .
تعداد میشهایی که در جفت‌گیری ارگانیک برای هر قوچ در نظر گرفته میگردد بستگی به جیره مناسب و شرایط آب و هوای حوزه دارد . قوچ‌ها در فصل جفت‌گیری و به زمان 60- 50 روز در گله میمانند . اما در برخی از گله‌ها قوچ به رخ دایمی در گله وجود دارااست .
ارتفاع زمان آبستنی گوسفند 144 تا 152 روز (به طور میانگین 147 روز) است . طول عصر آبستنی با دوقلوزایی هم بستگی منفی دارااست . نژادهای گوشتی نسبت به نژادهای پشمی از طول دوره آبستنی کوتاهتری برخوردار هستند . سکو حرارت بالا منجر کوتاه شدن زمان آبستنی به اندازه 3- 2 روز میگردد . کارداران ژنتیکی نیز بر طول مدت آبستنی تأثیر دارند . میشهایی که در مدت آبستنی از وضعیت تغذیه مطلوب برخورداربوده و از لحاظ جثه در اوضاع مطلوبی باشند، به تنهایی حاذق به انجام زایمان میباشند . گله‌داران با تجربه در فصل زایمانبا مراقبتهای شبانه‌‌روزی از گله تلاش می‌کنند مشکل ها مربوط به زایمان را به حداقل برسانند .
مهمترین
علایم و نشانه‌های زایمان میشها است عبارتند از: پرشیر شدن ها و قرمز شدن پوست به مسافت 2 هفته قبلی از زایمان .
نماید شدن حرکات میش و یا این که دراز کشیدن حیوان بر روی زمین .
ایجاد فرورفتگی در نصیب بالای دم حیوان .
نرم و درخشان و پرخون شدن فرج و بیرون شدن مایع مخاطی ج از آن .
البته یکی از نشانه‌های قطعی وضع حمل ظواهر شدن کیسه آب میباشد . به طوری که در شرایط ارگانیک معمولاً یک ساعت پس از این آرم زایش انجام میشود .
درباره این سایت